Edinilmiş beyin hasarı olan ve olmayan bireylerde nöropsikolojik test performansının karşılaştırılması : dikkat yürütücü işlev ve belleğin sözel akıcılık üzerindeki etkisi

Abstract

Bu araştırmada, değişik yaş, cinsiyet ve eğitim düzeylerinde bire bir eşleştirilen edinilmiş beyin hasarı tanısı almış hasta grubu ile her hangi bir travma hikayesi belirtilmemiş kontrol grubuna uygulanan bellek ve dikkat-yürütücü işlev testlerinin sözel akıcılığa olan etkisi incelenmektedir. Araştırmanın örneklemi, 19-40 yaş aralığında 16 erkek ve 4 kadından oluşan 20 kişilik hasta grubu ve kontrol grubunu içermektedir. Her iki grubu temsil eden toplam 40 katılımcı yaş, cinsiyet ve eğitim düzeyi açısından bire bir eşleştirilmiştir. Hasta grubu, Dil ve Konuşma Bozuklukları Merkezi bünyesindeki Konuşma Ünitesi'nde kayıtlı, edinilmiş beyin hasarı tanısı almış ve süresi en fazla 1 yıl olan, konuşma terapisi almamış, el kullanımını gerçekleştirebilen kişiler arasından; kontrol grubu ise gönüllülük esasına göre belirlenmiştir. Kontrol ve hasta grubunun yaş ortalaması 29.1, standart sapması 6.62 olmuştur. Hasta grubu, ilkokul, ortaokul, lise, üniversite, yüksek lisans mezunu ya da üniversite ve yüksek lisans eğitim sürecinde olan ve daha önce benzeri bir değerlendirmeye katılmamış olan hastalardan oluşmuştur. İki grup arasındaki karşılaştırmalar tüm testler dahil edilerek MANOVA ile yapılmıştır. MANOVA'da iki grup arasında fark bulunduktan sonra, bu farkın hangi testlerde olduğunu belirlemek için ise MANOVA'nın içerdiği ikinci katman analiz olan ANOVA ile tetkik edilmiştir ve sonuç tablosunda F ve p değerleri ile belirtilmiştir. Ayrıca mevcut çalışmada, iki veri setinin arasındaki ilişkiler ve farklılık gösterip göstermedikIeri incelendikten sonra sürekli bağımsız bir değişken ile kategorik bir bağımlı değişken arasındaki tahmin ilişkisini ortaya koymak için tanı veya kontrol gruplarına doğru tasnif oranı Logistik Regresyon analizi ile tetkik edilmiştir.Bu çalışmadan elde edilen bulgulara dayalı olarak, araştırma için oluşturulan nöropsikolojik batarya içerisindeki bellek ve dikkat-yürütücü işlev testlerinin sözel akıcılığa etkisi edinilmiş beyin hasarı tanısına göre farklılaşmaktadır.