Demokrasi-radyo yayıncılığı etkileşimi, Türkiye'de alternatif radyoculuk

Abstract

Yirminci yüzyılın ilk yıllarıyla başlayan teknoloji gelişimi çerçevesinde radyo dalgalarının kullanılması, iletişim alanında önemli bir sayfa açmıştır. Radyonun toplum tarafından benimsenmesi ve radyonun etkisi altında kalması iktidar sahiplerinin özenle üzerinde durduğu bir konu olmuştur. İnsanoğlunun toplum düzenini sağlamak için ortaya çıkardığı siyasal yaşam sistemleri içinde önemli bir kilometre taşı olan demokrasi bilinci toplumlarla birlikte sürekli yeniden şekillendirilmiştir. İlkçağ filozoflarından Aristotelis'in ifade ettiği "Demokrasi", on dokuzuncu yüzyılla birlikte, "insanların düşüncelerini ifade etme özgürlüğü" şeklini almıştır. Dünya üzerinde yaşanan siyasi değişimler sonucunda, özellikle gelişmekte olan ülkelerde, son yıllarda demokrasi kavramı daha yoğun bir şekilde incelenmeye başlanmıştır. Gelişmekte olan ülkelerde her ne kadar düşünceyi ifade etme özgürlüğü, "olmazsa olmaz" bir kural olarak kabul edilse de iktidar sahipleri bu kuralı uygulamamak için çeşitli denetim mekanizmalarını kullanmaktadır. Toplumun kendisini ifade edebileceği kitle iletişim araçları içinde radyonun yeri ve önemi çok daha fazladır. Özellikle birinci dünya savaşında ilk dafa propoganda aracı olarak kullanılan radyo, iktidarın vazgeçemeyeceği bir silah durumuna gelmiştir. Toplum dinamikleri olarak kabul edilen sivil toplum örgütleri de düşüncenin özgürlüğü için bu silahtan olumlu bir şekilde yararlanmaya çalışmaktadır. Toplum dinamiklerinin bu uygulaması, iktidar sahiplerinin her dönemde korkulu rüyası olmuştur. Globalleşmenin hızla ilerlediği dünyada yerellik, dolayısıyla mevcut sisteme alternatif görüşler giderek güçlenmektedir. Türkiye'de de yaşanan bu gelişmeler yayıncılık alanında da görülmeye başlamıştır. Ancak bu gelişmeler iktidarlar tarafından yeterli desteği görmemekte hatta çeşitli engeller öne sürülmektedir. Tüm engellemelere karşın Türkiye'de alternatif yayıncılık üzerine çalışmalar yapılmaya başlamıştır.