Buğday Fidelerinde Büyüme ve Pigment İçeriği Üzerine Sıcaklık ve Su-Tuz Streslerinin Birlikte Etkileri

Abstract

Değişik çevresel streslerin bitki büyümesi ve pigmentasyonu üzerine etkileri Triticum aestivum L. (cv. Bezos-taya-1, cv. Seri-82, cv. Kıraç-66) ve Triticum durum Desf. (cv. Kızıltan-91, cv. Kunduru 414-44, cv. Ç.1252) çeşitlerinde incelendi. Normal (24/16°C), düşük (5/-5°C) ve yüksek (40/30°C) sıcaklık koşullarında büyütülen fideler altı gün süreyle su basması, kuraklık ve tuzluluk (% 0.7, w/w NaCl) streslerinin etkisinde bırakıldı. Sıcaklık ve su-tuz stresleri arasındaki çapraz etkileşimlere karşı fidelerin tepkileri incelendi. Düşük sıcaklık uygulamaları ile sürgün kum ağırlığında önemli bir değişim gözlenmezken, yüksek sıcaklık uygulamaları önemli ölçüde kum ağırlık kaybına yol açmıştır. Su ve tuz stresleri ise düşük sıcaklık ve yüksek sıcaklık koşullarında önemli kum ağırlık azalmasına neden olmuştur. Nisbi büyüme oranı buğday çeşitleri arasında önemli değişiklikler göstermiştir. Yüksek sıcaklık stresi altında klorofil içeriği önemli ölçüde azalırken, toplam kartenoid içeriği artış göstermiştir. Sonuçlar sıcaklık ve su-tuz stresleri arasındaki çapraz etkileşimlerin bitki büyümesi ve pigmentasyonu üzerinde farklı etkilere yol açtığını göstermektedir.

The effects of various environmental stresses on the plant growth and pigmentation were investigated in Tri-ticum aestivum L. (cv. Bezostaya-1, cv. Seri-,82, cv. Kıraç-66) and Triticum durum Desf. (cv. Kızıltan-91, cv. Kundura 414-44, cv. Ç.1252). The seedlings that grown at normal (24/16°C), low (5/-5°C) and high (40/30°C) temperature conditions were exposed to waterlogging, drought, and salinity (0.7%, w/w NaCl) stresses for six days. Responses of seedlings to cross interactions between heat and water-salt stresses were investigated. While significant alteration was not observed at shoot dry weight under low temperature conditions, high temperature treatment caused dry weight loss. Water and salt stresses caused to significant decrease in dry weight at low and high temperature conditions. Relative growth rate showed significant changes among wheat genotypes. While chlorophyll content was decreased under the high temperature stress, total carotenoid content was increased. Results indicate that heat and water-salt streses among cross interaction was found to have the different effects on plant growth and pigmentation.