A study on the potential of corporate governance to explain innovation strategies : the case of private universities in Mogadishu

Abstract

Bu araştırma, kurumsal yönetişim ilkelerinin Mogadişu'da özel üniversitelerin inovasyon ve yenilik stratejilerini ne ölçüde açıklama potansiyeline sahip olduğunu belirlemeyi amaçlamaktadır. Araştırmada konunun derinlemesine incelenmesi amacıyla nitel araştırma yöntemi (durum çalışması) tercih edilmiştir. Araştırmada amaçlı örnekleme teklerinden kritik örnekleme tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmada veri toplamak amacıyla yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Araştırmaya konu üzerinde bilgi ve tecrübesi olan ve özel üniversitelerde çalışan on üç uzman katılımcı ile yürütülmüştür. Katılımcılardan toplanan birincil verilerin yanında aynı zamanda bilimsel makaleler, dergiler, internet kaynakları ve kitaplar gibi ikincil verilerden yararlanılmıştır. Araştırmanın sonuçları, çalışma evreninde (özel üniversitelerde) inovasyon stratejileri ve kurumsal yönetişim ilkelerinin belli ölçülerde uygulandığını göstermektedir. Özel üniversitelerin Performans raporlarını yalnızca dahili amaçlar için yayınlamaları kurumsal yönetişim açısından yeterli olmamakla birlikte en azından bu konuda az da olsa duyarlılık sahibi oldukları anlaşılmaktadır. Örneklemi oluşturan üniversitelerde insan kaynaklarının "kilit performans göstergeleri"ne sahip tanımlamaların olması, kurumsal yönetişim açısından önemli bir gösterge olarak görülebilir. Bununla birlikte araştırma örneklemini oluşturan üniversitelerin çoğunluğunda kurumsal yönetişimin önemli göstergelerinden biri olan iş tanımları ya yok veya olanlar da yetersiz düzeydedir. Çalışanların iş güvencesi açık bir biçimde yasal prosedürlere bağlanmış değildir. Kurumsallaşmanın gereği olan çalışma koşullarını gösteren kural ve kaidelere ilişkin yazılı prosedürler yeterli değildir. Bunların dışında kurumsallaşmanın gereği olarak üniversiteler sosyal sorunluluk ve sosyal duyarlılık alanında finansal sorunlar nedeniyle rollerinin gereğini yeterince yerine getiremedikleri tespit edilmiştir. Diğer taraftan üniversiteler ve federal hükümetler arasında kurumsallaşmanın gereği olan işbirliği yeterli düzeyde değildir. Bu durum işletmelerin topluma, sosyal ve ekonomik çevrelerine karşı gerekli sosyal sorumluluk duymadıklarını göstermektedir. Araştırmaya katılanların, üniversitelerin düşünsel odağında ve stratejik hedeflerinde pazarın tümü değil, büyük oranda öğrenciye odaklandıkları ortak kanaatini paylaştıkları görülmektedir. Bu durum, kurumların kurumsal yönetişimin ilkelerini, maliyet liderliğini ve odaklanma stratejilerini etkili bir şekilde uygulamaları gereğini göstermektedir. Araştırma, benzer çalışmaların, ülkenin diğer özel üniversitelerde ve Somali Ulusal Üniversitesinde de tekrarlanmasının yararlı olacağını önermektedir.