Demokratik eğitim üzerine yapılan çalışmaların bibliyometrik bir analizi

Abstract

Eğitim bireyi topluma kazandıran, onun toplum içinde etkin bir vatandaş olarak yetişmesini amaçlayan bir süreçtir. Demokrasiyle yönetilen bir ülkede bireyler hayatın her anında demokrasiyi deneyimlemelidir. Bir ülkede demokrasi ne kadar iyi uygulanıyorsa demokratik eğitimin da burada payı çok büyüktür. Bu nedenle demokratik eğitim geçmişten bugüne önemini her zaman korumuş bir konudur. Demokratik eğitimin geniş bir araştırmacı kitlesi tarafından ilgi duyulması bu konuda yapılan çalışmaları da artırmıştır. Bu konuda yapılmış çalışmalar hakkında genel bir çerçeve sunulması araştırmacılar için önemli görülmektedir. Bu araştırmada demokratik eğitim alanında yayımlanan çalışmalardaki 36 yıllık eğilim sistematik literatür taraması ve bibliyometrik analizle incelenmiştir. Bu bağlamda, Web of Science SSCI indeksli dergilerde 1986-2022 yılları arasında yayımlanmış toplam 387 çalışma farklı değişkenler açısından (yayın yılı, kullanılan yöntemler vb.) incelenmiştir. Elde edilen verilerin analizinde VOSviewer 1.6.18 versiyonlu yazılım kullanılmıştır. Yapılan bibliyometrik analizler ve sistematik incelemeler sonucunda, en çok atıf alan yazarın Westheimer (2004) olduğu, çalışmaların anahtar kelimeler bölümünde ve özetlerinde sıklıkla yer verilen kavramların “democracy” ve “education” kavramları olduğunu göstermiştir. Ayrıca, 1986-2022 yılları arasında yayın sayısının artış eğilimi gösterdiği, en fazla çalışmanın İngiltere’de yapıldığı, yazar sayısına göre iki yazarlı makalelerin daha çok sayıda olduğu ve makalelerde genel olarak nitel yöntemlerin kullanıldığı ortaya konulmuştur. Çalışmada elde edilen diğer bulgular daha önceki çalışmalarla da kıyaslanarak detaylı olarak tartışılmıştır.