İlköğretimde dijital bölünme ve eğitsel sonuçları : Diyarbakır ili örneği

Abstract

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin BİT erişim olanakları ve kullanım durumunu, BİT kullanım amacını ve BİT okuryazarlık düzeyini farklı değişkenler açısından incelemektir. Araştırma, Diyarbakır ilinin Bağlar, Yenişehir,Kayapınar ve Sur merkez ilçelerinde bulunan okullarda öğrenim gören 539 ilköğretim beşinci sınıf öğrencisinden elde edilen verilerle gerçekleştirilmiştir. Tarama modelindeki bu araştırmanın verileri, araştırmacı tarafından geliştirilmiş olan “BİT Erişim Olanakları ve Kullanım Anketi” ve “BİT Okuryazarlık Testi” aracılığıyla toplanmıştır. Araştırma ile ilgili istatistiksel çözümlemelerde SPSS 17.00 bilgisayar paket programı kullanılmıştır. Araştırma verilerinin çözümlenmesinde betimsel istatistik tekniklerinden ve nonparametrik testlerden yararlanılmıştır. Araştırma sonucunda; cinsiyet, aynı evde yaşanan kişi sayısı, ebeveyn mesleği, ebeveyn eğitim düzeyi, ebeveyn ve kardeş bilgisayar ve/veya internet kullanım durumu değişkenlerinin Diyarbakır ili ilköğretim beşinci sınıf öğrencileri arasındaki dijital bölünmeyle ilişkili olduğu belirlenmiştir. Bunun yanı sıra öğrencilerin evindeki ve okulundaki BİT erişim olanakları ve kullanım durumu ile BİT okuryazarlık düzeyleri arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca evdeki BİT erişim olanakları ve kullanım durumu dikkate alındığında öğrenciler arasında bilgisayar, internet, yazıcı, tarayıcı, web kamerası, flash bellek, oyun konsolu ve cep telefonu erişim ve kullanım durumu açısından dijital bölünme olduğu belirlenmiştir. Okuldaki BİT erişim olanakları ve kullanım durumu dikkate alındığındaysa öğrencilerin bilgisayar laboratuvarları, sınıftaki internet bağlantısı, yazıcı, tarayıcı, web kamerası, projeksiyon cihazı, televizyon ve akıllı tahta kullanım durumları arasında büyük fark olduğu görülmüştür. Öğrencilerin BİT'i en çok eğitim amacıyla kullandığı sonucuna ulaşılmıştır. Öğrencilerin sadece %5.4?ünün BİT okuryazarlık düzeyine ilişkin en üst düzeye ulaşabildiğiortaya çıkmıştır. Evdeki BİT erişim olanakları-kullanım durumu ve BİT okuryazarlık düzeyi ile proje ödevi yapmak, performans ödevi yapmak, e-okulu takip etmek için BİT kullanım sıklığı arasında anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Bu sonuçlar doğrultusunda, tüm okullarda bilgisayar laboratuvarlarının okul saatleri dışında da öğrencilerin kullanımına açılması ve öğrencilerin BİT okuryazarlık düzeylerin geliştirilmesi amacıyla bilgisayar dersinin zorunlu olması önerilmiştir.