Oyun ve fiziki etkinliklere dayalı fen eğitimi : disiplinlerarası öğretim uygulaması

Abstract

Bu çalışmanın amacı, disiplinlerarası öğretim yaklaşımlarına uygun olarak Oyun ve Fiziki Etkinlikler dersi yoluyla verilen fen öğretiminin öğrencilerin fen kavramlarını öğrenmelerine etkisini incelemektir. Çalışma 2014-2015 eğitim-öğretim yılı güz döneminde gerçekleştirilmiştir. Çalışmaya Eskişehir ili Tepebaşı ilçesinde yer alan bir ilkokulun 3. sınıfında okuyan 82 öğrenci katılmıştır. Okulda bulunan üç sınıf deney grubunu bir sınıf ise kontrol grubunu oluşturmuştur. Birinci deney grubunda önce fen kavramları anlatılmış sonra oyun temelli etkinlikler yapılmış; ikinci deney grubunda fen kavramları etkinlik sırasında anlatılmış, üçüncü deney grubunda ise önce etkinlik yapılmış ardından fen kavramları anlatılmıştır. Kontrol grubunda ise ders kitabına, çeşitli yardımcı kitaplara ve bir web-tabanlı eğitim platformuna dayalı olarak ders işlenmiştir. Yapılan öğretim beş hafta sürmüştür. Her hafta Fen Bilimlerine ait üç ders saati kullanılmıştır. Deney gruplarına ait Fen Bilimleri ders saatlerinde toplam on iki oyun temelli fiziksel etkinlik kullanılmıştır. Uygulamalar sınıf öğretmenleri tarafından yapılmıştır. Veriler biri araştırmacı tarafından geliştirilen Kuvveti Tanıyalım ünitesi başarı testi (KTBT), diğeri kontrol grubu ders materyalleri arasında yer alan Eğitim Portalı başarı testi (EPBT) olmak üzere toplam iki başarı testi ve bir algı anketi ile toplanmıştır. Araştırma ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel model olarak desenlenmiştir. KTBT'den elde edilen veriler tek faktörlü varyans analizi (ANOVA) kullanılarak analiz edilmiş ve gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark olduğu bulunmuştur. Yapılan post-hoc analizi ikinci ve üçüncü deney gruplarının başarı düzeyinin kontrol grubu başarı düzeyinden istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde daha yüksek olduğunu göstermiştir. Bu test kalıcılık testi olarak altı ay sonra uygulandığında ise tüm deney gruplarının başarı düzeylerinin kontrol grubu başarı düzeyinden istatistiksel olarak anlamlı bir şekilde daha yüksek olduğu bulunmuştur. EPBT son testinde ise gruplar arasında istatistiksel olarak anlamlı farklılık bulunamazken, test kalıcılık testi olarak uygulandığında ikinci deney grubu ile kontrol grubu arasında istatistiksel olarak anlamlı fark bulunmuştur. Algı anketi verileri deney gruplarının kontrol grubuna göre feni eğlenceli bulma, fene ilgi gösterme ve fene önem verme açısından daha yüksek puanlar elde ettiklerini göstermiştir. Algı anketi kalıcılık verileri ise deney gruplarının kontrol grubuna göre feni eğlenceli bulma, fene ilgi gösterme, fene önem verme ve fene yönelik başarı-motivasyon açısından daha yüksek puanlar elde ettiklerini göstermiştir. Bu bulgulara dayanarak Oyun ve Fiziki Etkinlikler dersinin disiplinlerarası öğretim yaklaşımına uygun bir biçimde ilkokul öğrencilerinin fen kavramlarını öğrenmesinde, öğrenilen bilgilerin hatırda tutulmasını sağlamada ve fene yönelik olumlu tutum geliştirmede kullanılabileceği söylenebilir.