dc.description.abstract | Son yirmi yılda, devinim eylemleri ve farklı dillerdeki tanımlanmaları alanında yapılan çalışmalara yönelik ilgi giderek artmıştır. Bu ilgi, dilleri, belli bir anlamsal yapıyı dilbilimsel ve sözcük açısından bölümlere ayırırken, ana içeriği nasıl vurguladıklarına göre diller arası değişkenlikler açısından Uydu-Yönelik (Satellite-framed) ve Fiil-Yönelik (Verb-framed) olarak gruplayan Leonard Talmy`nin (1985, 2000) çalışmaları ve dilbilimsel gruplamalarından doğmuştur. Talmy`nin gruplamalarına gore, bir devinim eyleminin anlamsal ögeleri olan “devinim (motion)” ve “tarz (manner)”, uydu yönelik bir dilde fiil kökünde ifade edilirken, “yön (path)” bilgisi fiil dışında oluşturulan yan yapılanmalarla ifade edilir. Fiil yönelik dillerde ise yön bilgisi ana devinim eyleminde belirtilirken, tarz ifadesi genellikle ek fiiller ya da fiilimsilerle ifade edilir. Bu bağlamda, Slobin (2000) “Thinking for Speaking” hipotezini ortaya atmış ve sözcük yapılarının dili kullanan kişinin devinim eylemlerini ifade etmesi sır sında etkili olduğunu iddia etmiştir. Slobin`e göre kişinin dili kullanırken seçtiği dilbilimsel yapılar diller arasındaki tipolojik değişkenliklerden etkilenmektedir. Talmy`nin gruplamaları ve Slobin`in hipotezinin de ortaya koyduğu gibi, değişik diller devinim eylemlerini farklı şekillerde ifade etmektedirler. Yapılan dilbilimsel çalışmalar, Türkçe`yle İngilizce arasında da devinim iv eylemlerinin tarz, yön, uydu ve fiilimsi kullanımları açısından farklılıklar olduğunu ortaya koymuştur. Bu görüşten yola çıkılarak oluşturulan bu çalışmanın amacı, bu farklılığın ikinci dil edinimine nasıl yansıdığını incelemektir. Bu amacı gerçekleştirmek için, ileri düzeyde İngilizce bilen Türk grubunun, İngilizce ve Türkçe`de devinim eylemlerini nasıl ifade ettiklerine bakılmıştır Atılım Üniversitesi Hazırlık Okulu`nda görev yapmakta olan 30 İngilizce okutmanı bu çalışmaya katılmıştır. Veri toplamak için Yu`nun (1996) çalışmasından alınan ve bu çalışmaya uyarlanan resim tanımlama, öykü anlatımı ve çeviri olmak üzere 3 ayrı raç kullanılmıştır. Ek olarak, katılımcılar hakkında gerekli ön bilgiyi elde etmek üzere bir de bilgi anketi dağıtılmıştır. Verilerin istatistiksel değerlendirmesi; ileri düzeyde İngilizce bilen Türk okutmanlarının, İngilizce ve Türkçe üretiminde devinim eylemlerinin ifade edilmesi konusunda önemli farklılıklar gösterdiğini ortaya çıkarmıştır. Katılımcıların İngilizce tanımlamalarında daha çok tarz fiili kullanılırken; Türkçe tanımlamalarında devinim eylemleri yön bilgisini vurgulamaktadır. Ek olarak, istatistiksel veriler katılımcıların fiilimsi kullanımı açısından da değişkenlik gösterdiğini ortaya çıkarmıştır. Okutmanlar devinim eylemlerini Türkçe ifade ederken, yön bilgisini ana fiil yapısında, tarz kısmını ise fiilimsilerle verme eğilimindedirler. İngilizce ifade sürecinde ise yön bilgisinin ana fiil dışında uydu yapılarıyla sunulması konusunda katılımcıların daha baskın bir tercih gösterdiği görülmüştür. Bu çalışmada elde edilen sonuçlar yabancı dil olarak İngilizce öğrenen Türk öğrencilerin, devinim eyinin ifadesi sürecinde karşılaştıkları problemleri belirlemek açısından yol gösterici olacaktır. Bunların yanısıra, elde edilen sonuçlar dil öğreten kişilere, öğrencilerin hatalarının arkasındaki nedenleri anlama ve onları daha iyi yönlendirebilmeleri konusunda kullanabilecekleri aktivite ve strateji geliştirmelerine yardımcı olabilir. Genel olarak bakıldığında, sonuçların yabancı dil öğretimi ve ikinci dil edinimi alanlarında büyük katkıları olacaktır. | en_US |