İçmimarlık programları temel sanat-tasarım dersi kapsamında öğrencilerin görsel algı beceri seviyelerinin değerlendirilmesi

Abstract

Temel Sanat/Tasarım Eğitimi, görsel dilin ögelerinin ve ilkelerinin aktarıldığı ve uygulamalarla pekiştirildiği bir süreçtir. İçmimari tasarım kapsamında görsel çevrenin ve bu görselliği meydana getiren öge ve ilkelerin doğru biçimde algılanması, anlamlandırılması ve ifadesi önem taşımaktadır. Türkiye’de etkin olarak eğitim veren 36 içmimarlık programında yer alan Temel Sanat/Tasarım Eğitimi süreçleri; amaç, içerik ve öğrenim çıktıları bakımından benzerlik göstermektedir fakat bu içmimarlık programlarının öğrenci seçme süreçlerinin odaklandığı beceriler, dolayısıyla seçilen öğrencilerin nitelikleri bölümler arasında farklılık gösterebilmektedir. Bu noktada Temel Sanat/Tasarım Eğitimi’nin farklı nitelikte öğrenci gruplarının görsel algı beceri seviyeleri gelişimini ne oranda etkilediği bilgisi önem kazanmaktadır. Bu çalışmada, öğrencilerin olası nitelik farklılıkları göz önünde bulundurularak içmimarlık programları Temel Sanat/Tasarım Eğitimi dersi kapsamında görsel algı beceri seviyelerini bilimsel bir yöntem doğrultusunda karşılaştırmak ve bir gösterge sunmak hedeflenmektedir. Bu doğrultuda, öğrencilerin görsel algı beceri seviyelerini ölçümlemek ve istatistiki değerlendirme olanağı sunan bir veri bütünü oluşturmak amacıyla, veri toplama aracı olarak bir anket/test geliştirilmiştir. Anket/test soruları, kuramsal altyapı doğrultusunda; hazırda var olan standartlaştırılmış görsel algı testleri, test takımları ve görsel algı konusunda araştırmacılar tarafından geliştirilmiş ölçme araçları temel alınarak oluşturulmuştur. Bu süreçte içmimarlık eğitimcileri, Temel Sanat/Tasarım eğitimcileri, eğitim bilimciler ve istatistikçilerden uzman görüşü alınmıştır. Anket/test sorularının ölçme başarımını en uygun düzeye getirmek amacıyla pilot çalışmalar gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın bulguları, genel başarı ortalaması bağlamında yetenek sınavıyla seçilen öğrencilerin ÖSYS (Öğrenci Seçme ve Yerleştirme Sistemi) ile seçilen öğrencilere göre daha yüksek başarı elde ettiklerine işaret etmektedir. Temel Sanat/Tasarım Eğitimi içeriği bağlamında ele alındığında yapay ögeler, biçim, doku, ışık-gölge ve üçüncü boyut konularında yetenek sınavıyla seçilen öğrencilerin daha yüksek başarı gösterdikleri saptanmıştır. Sonuçlar doğrultusunda yetenek sınavıyla ve ÖSYS ile seçilen öğrencilerin Temel Sanat/Tasarım Eğitimi süreçlerini daha verimli hale getirmek ve görsel algı bağlamında daha bağdaşık bir beceri seviyesi elde etmek için çeşitli öneriler sunulmuştur.