Televizyon haberciliğinde bir mesleki kişilik olarak anchor kaynak kişi özellikleri boyutunda değerlendirilmesi ve Türkiye'deki uygulama biçimine yönelik durum saptaması

Abstract

Televizyon haber bültenlerinin, yayın akışı içerisinde televizyonun en çok izlendigi düşünülen zaman kuşağında yer alması, ayncalıklı öneme sahip olduğunun bir göstergesidir. Bu zaman dilimi içerisinde yer alan programların en çok izler kitleye ulaşması, içeriginin ilginç ve dikkat çekici olması ile doğru orantılıdır. Bu bağlamda değerlendirildiğinde televizyon haber bülteninin gerek içerik, gerek görsellik ve gerekse sunum biçiminin farklılık sergilemesi gerekmektedir. Televizyon haberlerinin, bilgilendirici, etkileyici, inandırıcı, yönlendirici ve kanaat geliştirici özelliklere sahip olduğu kabul edilirse haberlerin sunum, biçim ve teknikleri ile bu haberleri sunanlar, televizyonun etkin kitlesel iletişim aracı olması açısından önem arzetmektedir. Çalışmanın ana temasını; televizyon haberlerinin sunumunu gerçekleştiren; haber olarak adlandınlan ürünün vitrinini oluşturan ve ürünü hedef kitleye ulaştırma sürecindeki son mesleki kişilik olan haber sunucusu oluşturmaktadır. Televizyonda haberin hazırlanma, yönetim ve sunum süreçleri gibi aşamalarda rol alan ve Türkiye'de henüz yeni bir kavram ve mesleki kişilik olan "anchor", haberin izlenmesinde, begeni ve ilgi toplamasında, etki gücü yaratmasında ve kanaat oluşturmasında temel bir faktör olarak düşünülmektedir. Türkiye'de televizyon haberciliğinde "anchor" mesleki kişiliği irdelenmeyi gerektirmektedir. Araştırmada kavramsal olarak "anchor"ı tanımlamak, donanım, birikim ve kişisel özelliklerini belirlemek, haber süreci içindeki görev ve işlevlerini ortaya koyarak süreç içindeki konumunu saptamak ve "anchor" mesleki kişiligine ilişkin akademik bir netlik kazandırmaya çalışılmıştır. Bu çerçevede, çalışmanın birinci bölümünde, kitle iletişim aracı olarak televizyon ve haber verme işlevi, kitle iletişim çalışmalarında kuramsal yaklaşımlar ile Dünya' da ve Türkiye' de televizyon haberciliğinin tarihsel gelişimi irdelenmeye çalışılmıştır. İkinci bölümde, televizyon haberi, televizyonda haber ve haber program türleri kavramsal olarak irdelenmiş ve televizyon haberciliğinin özelliklerine değinilmiştir. Üçüncü bölümde, televizyon haber sürecinin işleyişi, süreç içerisinde yer alan kişilikler ile iletişim sürecinde kaynak kişi özellikleri üzerinde durulmuştur. Dördüncü bölümde ise, Türkiye'deki profesyonel televizyon habercileri ile kavramsal olarak anchor, tarihsel süreci ile anchor, kaynak kişi özellikleri boyutunda anchor, haberin yönetim, hazırlanma ve sunum sürecindeki işlevi, önemi ve misyonu hakkında yapılan görüşmelere yer verilmiş ve elde edilen görüşler çerçevesinde "anchor" mesleki kişiliginin Türkiye'deki uygulamaya yansıyan görüntüsü irdelenmeye çalışılmıştır.