Finansal okuryazarlık ve para yönetimi davranışları : Anadolu Üniversitesi öğrencileri üzerine uygulama

Abstract

Dünyada yaşanan küresel finansal kriz, giderek değişen piyasa koşulları, toplumun demografik yapısındaki değişimler, finansal okuryazarlık konusunu gündeme getirmektedir. Gündelik yaşamda alışverişten kredi kullanıma kadar birçok farklı alanda finansal araç ve uygulamaların artması ve karmaşıklaşması, bireylerin sağlıklı finansal kararlar verebilmesi için finansal okuryazarlığı gerekli kılmıştır. Bireylerin temel bankacılık hizmetlerinden yararlanması, kredi ve türevlerini kullanması, geleceğe dönük birikim ve yatırımlar yapması, yeni teknolojiye dayalı olarak finansal hizmetlerden yararlanması, finansal okuryazarlık düzeyinin yükselmesine bağlı olarak gelişebilir. Bu yüksek lisans tezinde, İktisadi ve İdari Bilimler ve Teknik ve meslek yüksekokulu öğrencilerinden oluşan 600 kişilik bir örneklem kullanılarak, öğrencilerin finansal okuryazarlık düzeyi belirlenmeye çalışılmış ve buna bağlı olarak para yönetimi konusunda hangi davranışların gösterildiği saptanmıştır. Buna göre öğrencilerin finansal okuryazarlık düzeyinin oldukça düşük olduğu ve bu durumun farkında olunmadığı ortaya çıkmıştır. Temel bankacılık işlemlerini kullanma konusunda en yaygın kanal olarak ATM kartları belirlenirken, kredi kartı sahipliği oranı yüzde 45; online bankacılık uygulamaları kullanımı ise yüzde 35 düzeyinde kalmıştır. Öğrenciler, finansal okuryazarlık kavramını, düzenli para biriktirme alışkanlığı, faturalarını zamanında ödeme alışkanlığı ve finansal kayıtları saklama alışkanlığı olarak sınırlı bir yapıda algılamaktadır. Yarının yetişkinleri olarak çalışma yaşamına katılacak olan öğrencilerin finansal okuryazarlık düzeyinin yükseltilmesi etkin çalışan bir piyasa için önem taşımaktadır. Bunu sağlamanın yolu finansal eğitim programları geliştirerek okul müfredatlarında ekonomi ve finans derslerine yer vermek, bir devlet politikası olarak finansal okuryazarlığı tüm toplumda yükseltmeye çalışmaktır. Böylece bireyler finansal sistemin içinde yer alarak finansal ürün ve uygulamaları daha fazla kullanabilir.