İroni kavramının postmodern dönüşümü ve postmodern seramik eserlerde ironi

Abstract

İroni kavramının, ortaya çıkışından günümüze sanat ve felsefe birlikteliğini su yüzüne çıkarırken, edebiyat, tiyatro gibi alanların yanı sıra, resim, heykel ve seramik sanatına da yeni bir çehre kazandırmış olduğunu gözlemliyoruz. Kavramın, bir söz oyunu olarak gündeme gelişi, zaman içerisindeki gelişimi, özellikle tiyatro ve edebiyat alanlarında kolaylıkla görülebilmektedir. Resim sanatında ise, geçmişten beri var olan bir özelliktir. Minyatür, Çin ve Japon resimlerindeki erotik sahnelerden, Yunan vazo resimlerinden, 16. yy'dan başlayarak 20. yy'la kadar geçen süre bağlamında; Hieronymus Bosh, Hans Holbein, Pieter Bruegel, Caravaggio, William Hogard, Honore Damuier, Francisco Goya ve James Ensor gibi sanatçıların yapıtlarına kadar ironinin resim sanatında kullanımı önemli bir yer tutmakta ve 20. Yüzyıl'da Modern sanatın tüm öncü akımlarının da başvurduğu bir yöntem olarak karşımıza çıkmaktadır. Modern dönemin öncü sanatçıları, Pablo Picasso, Joan Miro, Marc Chagal, Georges Braque, Paul Gauguin, Cobra Grubu ve Fernard Leger seramiği bir malzeme olarak değil, sanatsal bir ifade aracı olarak görmüşlerdir. Bu gelişim seramiğin sanatsaldönüşümüne önemli bir katkıdır. Özellikle Paul Gauguin'in seramik heykelleri, seramik sanatında ironi kavramının kullanımı açısından bir başlangıçtır. Postmodern sanatın oluşumuna ve seramik sanatında yeni sanatsal üretimlerin ortaya çıkması açısından Marcel Duchamp, önemli bir sanatçıdır. 1960'lı yılların sanat ve estetiği ile birlikte yoğrulan seramik sanatı ve sanatçılarının eserleri, güncel birçok eğilimi yansıtmakla birlikte, çoğu zaman ironik etkiler göstermektedirler. İronik olarak nitelendirilen birçok eserde olduğu gibi, Postmodern dönemin seramik sanatçıları da yaşanılan dönemin açmazlarını, çarpıklıklarını, ikilemlerini ve tüm özelliklerini eserlerine ironik ve eleştirel olarak bir başkaldırı biçiminde yansıtmışlardır. „İroni Kavramının Postmodern Dönüşümü ve Postmodern Seramik Eserlerde İroni? başlıklı bu tez çalışması ironi kavramı üzerine kapsamlı bir araştırmayı içermektedir. Edebiyat, Tiyatro, Resim ve Heykel gibi alanlarda ironiyi kullanan birçok sanatçı ve eseri, örnekleriyle sunulmuştur. İncelemenin ana bölümü olan seramik sanatı açısından ise Modern Sanattaki gelişim sürecinden başlanılarak, Postmodern sanat bağlamından ironinin kullanımı ile birlikte çeşitli eğilimlerin seramik sanatında ironik bir dil ile gündeme gelişi, sanatçılar ve eserlerinin ironi açısından analizinin yapılması ile ortaya konulmuştur.