Döviz piyasası ve Türkiye uygulaması

Abstract

Döviz arz ve talebinin karşılaştığı döviz piyasası bankalardan, aracılardan, ve Merkez Bankasından oluşur. Döviz piyasasında bankalararası döviz işlemi ağırlıktadır. Aracılar ise döviz arz ve talebinin karşılaşması işlevini yerine getirmektedir. Merkez Bankası piyasada müdahaleci rolü ve bankacılık faaliyetlerini yerine getirmek amacıyla yer alır. Piyasada daha çok spot işlemleri yapılmakta ayrıca forward, swap, hedging, arbitraj ve spekülasyon gibi bir takım işlemler yapılmaktadır. Türkiye'de 1988 yılı ortalarından itibaren Döviz Piyasası faaliyete geçmiştir. 1980 yılından itibaren getirilen yeniliklerle döviz talebinin artması ancak döviz arzının gerekli esnekliği sağlayamaması gayriresmi piyasanın gelişmesine yol açmıştır. Gayriresmi piyasayla mücadele edilmesi, Türk Lirasının aranılır bir hale getirilmesi amacıyla kurulan döviz piyasasında, geçen süre içerisinde, Merkez Bankasının etkin bir gözetimi söz konusudur. Döviz piyasasının kurulmasıyla uygulanmak istenen serbest döviz sisteminin başarılı olması ülkenin ödemeler dengesine, dış borçların yapısına, enflasyon oranına ve döviz arz ve talebinin dengesine bağlıdır. Söz konusu koşullar yerine getirildiği ölçüde Döviz Piyasası Türk Lirasının konvertibilitesi, kaynakların optimal dağılımının ve diş piyasalara uyumun gerçekleştirilmesi için gerekli ortamı sağlayacaktır.