Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti imalat sanayiinin geliştirilmesi

Abstract

KKTC ekonomisinde, 1974-1984 yılları arasında istikrarsız bir gelişme görülmüştür. Ülkede önemli bir ağırlığa sahip olan tarım sektörü sürekli gerilemiş, ticaret ve turizm sektörlerinde yeterli gelişme sağlanamamıştır. Sanayi sektöründe ise özellikle imalat sanayiinde istikrarsız olmasına rağmen belirli bir gelişme görülmüştür. 1984 yılından sonra KKTC ekonomisinde belirgin bir iyileşmenin sağlandığı söylenebilir. Buna rağmen ödemeler dengesi sürekli açık vermiş, dış borçlarının arttığı görülmüştür. KKTC'nde, enflasyonun yüksek oranda olması ve sermayenin yurt dışına kaçırılması, mevduatların yeterli gelişmemesine neden olmuştur. Bu arada banka kredilerinin de büyük oranda tarım ve ticaret sektörlerine yönelmesiyle, imalat sanayiinin geliştirilebilmesi için gerekli olan finansman sorunu açığa çıkmıştır. KKTC'nin ada olması ve kaynaklarının kıtlığı ekonominin dolayısıyla da imalat sanayiinin geliştirilmesinde sınırlayıcı bir etki yarattığı söylenebilir. Ancak ülkenin coğrafi konumu, Akdeniz iklimine sahip olması, nüfusunun az fakat eğitim seviyesinin yüksek olması, halkının girişimci ve aktif olması gibi faktörlere sahip olması, imalat sanayiinin gelişmesinde etkili olmuştur. Ayrıca Türkiye'nin desteği ile alt yapıları tamamlanmaya çalışılıp, üç organize sanayi bölgesi, bir de serbest liman ve bölgesi oluşturulmuştur. Sanayi mamulleri ihracatının dolayısıyla da imalat sanayiinin geliştirilebilmesi için çeşitli teşvik tedbirleri de uygulanmaktadır. KKTC'nde, yukarıda belirtilen faktörlerin de etkisiyle, imalat sanayii katma değeri ve sabit sermaye yatırımları istikrarsız olmasına rağmen bazı alt sektörlerinde önemli gelişmeler gösterdiği söylenebilir. Ayrıca geçen 14 yıllık süre içerisinde gerek tesis sayısı ve yarattığı istihdam bakımından, gerekse ihracat bakımından önemli gelişmeler olduğu görülmüştür. KKTC imalat sanayi ihracatı yıldan yıla artış göstermektedir. Toplam imalat sanayi mamulleri ihracatında, Türkiye'nin payının sürekli azalmasına rağmen, özellikle İngiltere ve Hollanda başta olmak üzere AT ve diğer ülkelerine payı artmıştır. İmalat sanayiinin, tüketim malları üreten alt sektörü hızlı bir gelişme içerisindedir. Özellikle konfeksiyon sanayi ...