Türkiyede tarımsal fiyat politikaları ve destekleme alımları, tütünde uygulama

Abstract

Tarımsal ürünlerin genelde gösterdiği özellikler; fiyatın ö- nemini tarım sektörü açısından arttırarak, tarımsal fiyatlara kendine has bir takım nitelikler kazandırmaktadır. Tarım ürünlerinde görülen fiyat istikrarsızlıkları ve belir- sizlikler tarım alanındatoplam riski artırır. Bu da çiftçilerin bun- lara karşı tedbir alması gaba sonuçlar doğururken, ekonominin ve tarı- mın gelişmesini yavaşlatır. Tarım sektörünün iktisadi kalkınmadaki fonksiyonu ve iktisadi kalkınmadaki öneminden dolayı tarım destekleme yapılmaktadır. Fiyat destek politikasının, hemen tüm ülkelerde görülen ortak yönü, fiyatların belli bir düzeyin altına düşmemesi için, çiftçiye bir garanti sağlamasıdır. Fiyat destek politikası tarımsal gelişme ve i- lerlemeyi özendirir. Ulusal kalkınmada önemli bir yer tutar. Tarımı desteklemek amacıyla başvurulacak tedbirler çok ve çe- şitlidir. Bunların arasında; zor durumdaki tarımcı aileelere doğrudan yardım yapmak, tarım teknolojisini geliştirmek, toprak mülkiyetini düzenlemek, piyasa mekanizmasının işleyişle ilgili olmayan tedbirler olduğu gibi, piyasa mekanizmasına doğrudan müdahale tedbirleri de var- dır. Dolaylı destekleme; arzı ve talebi etkileme şeklinde kendini gösterir. Dolaysız destekleme; taban-tavan fiyat politikası ve fiyat sübvansiyonu yoluyla gerçekleştirilir. Türkiye'de de köklü bir yer kaplayan tarım sektörü, gelişmemiş ve ekonomimizin gelişmesi için, çözümü kısa sürede gerekli olan en bü- yük problemlerden biri olmuştur. Türkiye'de; tarımsal yapıyı iyileş- tirme yapıldıktan sonra, tarımsal fiyat politikası tamamlayıcı bir öge olarak iyi kullanılmalıdır. Ülkemizde tarımsal ürünlerin devletçe des- teklenmesi, ekonomik ve sosyal yapının gereği olmaktadır. Türkiye'de tütün fiyatı ve destekleme politikasının ekonomi ü- zerine etkileri daha iyi görebilmek için, uygulamaörneği olarak tütün seçilmiş, politikaların genel değerlendirmesi yapılmıştır.