Enflasyon vergisi

Abstract

Türkiye'de 1980'li yılların başından itibaren önem kazanmaya başlayan en önemli ekonomik sorun enflasyondur ve Türkiye'de enflasyonun en önemli nedeni kamu kesimi finasman açıklarıdır. Kamu kesimi açıklarının finansmanında ise en kolay ve en sık başvurulan yöntem ise parasallaştırma yoluyla devlet enflasyon vergisi geliri elde etmektedir. Yapılan çalışmada, Anand ve van Wijnbergen Modeli esas alınak Türkiye'de 1987Ê1997 döneminde, hükümetin elde ettiği enflasyon vergisi gelirini maksimize eden enflasyn oranı ve bu dönemde elde edilen enflasyon vergisi gelirleri hesaplanmıştır. Türkiye'de 1987Ê1997 döneminde enflasyon vergisi gelirini maksimize eden enflasyon oranı %58'dir ve enflasyon vergisi gelirlerinin GSMH'ya oranı %2Ê4 arasındadır. Ayrıca yapılan araştırmada Türkiye'de Toplam Vergi Gelirlerinin %20'si enflasyon vergisi kanalıyla elde edilmektedir. Yapılan incelemenin sonucunda, enflasyona ilişkin veriler göz önünde bulundurularak yapılan analizlerle, devletin enflasyonundan sanıldığı kadar yarar sağlamadığı görülmüştür. Çünkü elde edilen gelirin tamamı devlete akmamaktadır. Devletin enflasyondan elde ettiği gelir, enflasyonun neden olduğu toplumsal maliyetle karşılaştırılamayacak kadar azdır. Enflasyon vergi sistemini bozmakta, vergi yükü ve dağılımını adaletsiz hale getirmektedir. Diğer taraftan yüksek enflasyon ; gelirÊkaynak dağılımını bozmakta, iktisadi büyüme ve ödemeler dengesi üzerine negatif etki oluşturmaktadır. Bu nedenle, Türkiye'de makro ekonomi politikalarının temel amacı, ekonomik istikrar için enflasyonla mücadele olmalıdır.