Türkiye'de dış borçların gelişimi ve dış borç yönetimi

Abstract

Bu çalışma, Türkiye ekonomisinin özellikle 1980 yılından itibaren dış borçlarının gelışimini inceleyerek bu bağlamda dış borç yönetim sorunlarını araştırma ve çözümleme amacını taşımaktadır. Bu amaçlar çerçevesinde hazırlanan çalışma üç bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde, dış borçlanma ve dış borç yönetimi hakkında genel bilgiler sunulmaktadır. İkinci bölüm, Türkiye ekonomisi açısından dış borçlanmalar ile ilgili temel dinamikleri inceleme ve analiz etmeyi amaçlamaktadır. Bu bölümde vardığımız temel bulgular şunlardır: 1980 yılından itibaren dış borç stokunda meydana gelen önemli artışların, 1980'Ii yıllarda ağırlıklı olarak kamu sektöründen kaynaklanması, 1990'lı yıllarda ise sermaye hareketlerinin serbestleştirilmesi ile özel sektörün belirleyiciliğinde bir gelişme göstermesidir. Bununla birlikte, 1980'Ii yıllardan sonra kısa vadeli borçlanmaların toplam borç stoku içinde payının artttığını, proje kredilerinin ağırlık kazandığını, dış borç stokunun döviz yapısında "Dolar ve Euro" bazında değişim yaşandığını ve dış borç rasyolarının olumsuz gelişimini görmekteyiz. Çalışmanın üçüncü ve son bölümü, Türkiye ekonomisinde dış borçların kurumsal ve mali riskler çerçevesinde yönetimi, dış borç servis kapasitesinin sürdürülebilirliğinin incelenmesi ve dış borç yönetiminin geliştirilmesine yönelik çalışmaların nasıl sağlanabileceği üzerinde durulmuştur. İnceleme sonucu vardığımız bulgu, özellikle borç yönetiminin koordinasyon ihtiyacını temin etmek için bir dış finansman komitesinin oluşturulması gerektiği ve dış borç servis kapasitesi ölçümleri sonucu yaşanabilecek likidite problemlerinin varlığıdır.