Eğitim örgütü yöneticilerinin örgütsel stres kaynakları ve stresle başa çıkma tarzlarının benlik saygısı düzeyleriyle olan ilişkisi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, eğitim örgütü yöneticilerinin örgütsel stres kaynakları, stresle başa çıkma tarzları ve benlik saygısı düzeylerinin birbirleriyle olan ilişkisini belirlemektir. Bu çalışma Eskişehir il merkezinde çalışan, resmi ilk ve ortaöğretim kurumu yöneticileriyle gerçekleştirilmiştir. Araştırma modeli olarak genel tarama modeli seçilmiştir. Bu model çerçevesinde "Stres Ölçeği", "Stresle Başa Çıkma Ölçeği" ve "Benlik Saygısı Ölçeği", kullanılmış ve katılımcıların demografik özelikleri belirlenmiştir. Yapılan analizler sonucunda eğitim yöneticilerinin örgütsel stres kaynakları; işyerinde çok fazla sorumluluk yüklenmek ve sorumlulukların yeterince belirgin olmayışı, çok fazla iş yapmak zorunda kalmak işte çok fazla acil olaylar oluşu, düzensiz çalışma saatleri ve amirlerle ilgili sorunlar/değerlendirmedeki adaletsizlikler olarak belirlenmiştir. Eğitim yöneticilerinin stresle başa çıkma tarzlarından en fazla "Kendine güvenli" ve "İyimser yaklaşımı" tercih ettikleri, benlik saygısı düzeylerinin de orta ve yüksek düzeylerde yer aldığı sonucuna varılmıştır. Stres kaynağının arttıkça "Kendine güvenli" ve "İyimser yaklaşım" başa çıkma tarzlarını tercih etme oranının düştüğü buna karşılık "Kendine güvensiz yaklaşım", "Boyun eğici yaklaşım" ve "Sosyal destek arama yaklaşımı" oranının yükseldiği gözlemlenmiştir. Ayrıca stres kaynağının etkisi arttıkça "Benlik saygısı" düzeyinde düşüş görülmektedir. Eğitim örgütü yöneticilerinin benlik saygısı düzeyleri ile stresle başa çıkma tarzları arasındaki ilişki incelendiğinde ise benlik saygısı düzeylerinin, "Kendine güvenli yaklaşım" ve "İyimser yaklaşımla" pozitif, "Kendine güvensiz yaklaşım", "Boyun eğici yaklaşım" ve "Sosyal destek arama" davranışıyla negatif bir ilişki içerisinde olduğu tespit edilmiştir. Kendine güvensiz yaklaşım ve sosyal destek arama yaklaşımı kullanımının yaş ve kıdem artışıyla arttığı, kendine güvenli yaklaşımının kullanımı ile yaş ve kıdem arasında ise negatif ilişki gözlemlenmiştir. Bu sonuç daha genç ve daha kıdemsiz okul müdürlerinin ke ndine güvenli yaklaşımı, yaşça büyük ve kıdemlilere göre daha fazla tercih ettiklerini göstermektedir.