Ceza Muhakemesi Hukukunda aleyhe değiştirme yasağı

Abstract

Tezimizin konusunu oluşturan aleyhe değiştirme yasağı, ceza muhakemesi hukukunda kanun yolları bahsinde karşımıza çıkar. Hüküm hakkında yalnızca sanık lehine kanun yoluna başvurulması halinde, hükmün üst mahkeme tarafından suçun niteliğinin değişmesi gibi sebeplerle bozulması halinde, bozma sonrasında ilk derece mahkemesinin sanığa verilen önceki sonuç cezadan daha fazla ceza verememesini ifade etmektedir. Aleyhe değiştirme yasağı, hüküm hakkında yalnızca sanık lehine kanun yoluna başvurulması halinde istinaf, temyiz, yargılamanın yenilenmesi ve bazı hallerde de kanun yararına bozmada geçerli olan bir ilkedir. Aleyhe değiştirme yasağının uygulanabilmesi için en önemli husus kanun yoluna yalnızca sanık lehine başvurulmuş olmasıdır. Karar hakkında yalnızca sanık, sanık müdafii, sanığın yasal temsilcisi, eşi veya Cumhuriyet Savcısı tarafından kanun yoluna başvurulması gerekir. Aleyhe değiştirme yasağı, hukuk devleti ilkesinin de geçerli olduğu hukuk sistemlerinde sanığın durumunun ağırlaşacağı kaygısı ve korkusu yaşamaksızın tereddütsüz bir biçimde kanun yoluna başvurmasını sağlamak açısından gerekli ve önemli bir ilkedir.